De VVD wil dat het college zelf het heft in handen neemt en de schulden aflost. Daarmee hoeven we minder rente te betalen, en houdt Lansingerland meer armslag bij tegenvallers. De partij maakt tijdens de begrotingsbehandeling op 6 november 2014 duidelijk dat de VVD staat voor een toekomstbestendige begroting, een begroting die sluitend blijft bij tegenvallers, want de gemeente loopt veel risico’s: de 3 decentralisaties, stijgende rentes. Een toekomstbestendige begroting is een begroting die ervoor zorgt dat we niet alleen nu een sluitende begroting hebben, maar ook de jaren daarna. Dit college beziet de toekomst door een roze bril: zolang er geen enkele financiële tegenvaller is, is de begroting sluitend. Het college schetst zelf echter talloze risico’s. Dit college blijft vasthouden aan 1,2 miljoen nieuw beleid, lost geen schulden af en bouwt het weerstandsvermogen te weinig op. Om die redenen stemde VVD tegen de begroting donderdag. Eerste stapje in de goede richting waren de aangenomen motie Financieel Degelijk Beleid die de VVD indiende met Leefbaar 3B, CDA en ChristenUnie en het aangenomen amendement Investeringsstop.
Zoals de VVD in de commissievergadering al aangaf willen wij een financieel solide beleid. Wij gaven ook aan graag verder te willen bouwen op het herstelplan van begin dit jaar. Het herstelplan dat bovendien gesteund werd door alle partijen in de raad.
Het plan dat de VVD presenteert rust op drie financieel solide pijlers:
• Schulden aflossen
• Versterken van ons weerstandsvermogen
• De begroting toekomstbestendig maken
Als Lansingerland de gemeentefinanciën inricht volgens deze drie financieel solide pijlers geeft dat niet alleen financiële zekerheid, maar zorgt er ook voor dat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Alles staat in het teken van het realiseren van robuuste gemeentefinanciën.
Wij hebben een mooie gemeente met schitterende voorzieningen. Bijvoorbeeld het zwembad, sportverenigingen, goede scholen, parken. Te dierbaar om dat op het spel te zetten. De VVD wil daarom zekerheid in bouwen. Zekerheid om te zorgen dat Lansingerland niet alleen nu mooi blijft, maar ook betaalbaar blijft voor onze kinderen en de mensen na ons. Zekerheid die we creëren door onze schulden af te lossen, zodat ook het zwembad, de sporthallen en de overige voorzieningen open kunnen blijven en toekomstige generaties er ook van kunnen genieten. Die zekerheid krijgen we alleen door het aflossen van de schulden, het versterken van het weerstandvermogen en de begroting toekomstbestendig maken.
Bij de VVD is schulden aflossen prioriteit nummer 1. Tijdens de commissie heeft de VVD aangegeven met een motie te komen die dit ondersteunen en het college daarin bijstaan. Die bijstand kan het college goed van pas komen. De VVD komt daarom wederom met de motie Financieel degelijk beleid.
De provincie en het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben een aantal aanbevelingen gedaan om onze gemeente weer financieel gezond te krijgen. Een belangrijke aanbeveling is de uitgaven van de gemeente Lansingerland op hetzelfde niveau te brengen als die van een aantal referentiegemeenten, bijvoorbeeld op het terrein van onderwijs. Uit die vergelijking met andere gemeenten blijkt dat we in Lansingerland veel meer geld kwijt zijn aan onderwijs. Wij hebben daarover nog een aantal vragen aan wethouder Heuvelink, die helaas vanavond verstek laat gaan. Graag horen wij van zijn vervanger de antwoorden op de volgende vragen over het meer bedrag dat wij betalen aan de scholen: Kunt u aangeven hoe u denkt in dialoog met het voortgezet onderwijs de contracten tot 2020 open te breken en de extra uitgaven die wij doen aan onderwijs zoals het recent gepubliceerde onderzoek laat zien (1000 euro per leerling + 30 euro extra) terug te halen? Op onze scholen zitten niet alleen leerlingen uit onze eigen gemeente, ook veel kinderen uit buurgemeenten komen hier graag naar school. De VVD vindt dat die buurgemeenten best mee mogen betalen aan het feit dat hun inwoners in naar Lansingerlandse scholen gaan. In hoeverre vindt er een doorbelasting plaats naar de buurgemeenten voor die kinderen in het voorgezet onderwijs?
Collegeprogramma
De VVD en de andere partijen stelden een verscheidenheid aan technische vragen over de begroting. Op deze vragen kregen wij vaak als antwoord dat we in het collegeakkoord antwoord zou geven op al onze vragen. Helaas kwam dat akkoord pas op de dag van de commissievergadering over de begroting, waardoor het debat daar eigenlijk op basis van halve feiten moest worden gevoerd. Inmiddels hebben we ruim een week de tijd gehad om het collegeakkoord te bestuderen. Tot onze spijt moet de VVD constateren dat tussen het debat op 28 oktober, zonder collegeprogramma, en het debat vandaag mét collegeprogramma nauwelijks verschil zit. Ondanks dat wij zorgvuldig hebben gelezen, hebben we veel antwoorden op onze vragen niet kunnen vinden. Het hele collegeakkoord staat namelijk bol van de woorden: dialoog, plannen die gemaakt worden, notities, nota’s, zelfs inspirerende notities, faciliteren van zaken en vooral veel vertrouwen hebben. Vrijwel nergens harde doelstellingen, en als er al een doelstelling staat, dan staat er een disclaimer bij, of er staat weer dat er nog plannen komen hoe die doelstellingen worden behaald. Het meest in het oog springende is nog dat belangrijke items voor onze gemeente zoals Tuinbouw, HSL, economische invulling en verbetering van de dorpskernen alleen worden aangestipt maar er geen beleid op is danwel een visie op is ontwikkeld.
Na “niet aanpakken maar doorschuiven”, stoelt dit college alle belangrijke beslissingen op vertrouwen. Vertrouwen dat de Provincie de begroting wel zal goed vinden, vertrouwen dat de inwoners met plannen komen om 1 tot 3 miljoen te bezuinigen. Op de vraag ‘wat als de dialoog met de samenleving’ niets oplevert antwoordt het college wederom dat wij vertrouwen moeten hebben. Het uitgangspunt is voor de VVD vertrouwen. Vertrouwen moet je echter waarmaken, en daar begint het bij dit college na half jaar aan te schorten. Bij de kadernota moesten we erop vertrouwen dat het college bij de begroting met concrete maatregelen kwam. Bij de begroting moesten we vertrouwen dat de concrete maatregelen in het collegeakkoord zouden staan. Want leggen wij als VVD dit collegeakkoord langs de liberale financiële meetlat, dan is het lastig om het vertrouwen te houden dat we alle risico’s die het college zelf schetst kunnen opvangen.Toekomstbestendige begroting
Allereerst begint het college pas in 2016 te kijken naar bezuinigingen. Dit moet in dialoog met de bewoners 1 miljoen op gaan leveren. Echter levert deze dialoog niets op, dan is er geen plan B, we moeten vertrouwen blijven houden. Richting 2018 loopt de ingeplande bezuiniging op naar 3 miljoen, wederom geen plan B als de dialogen niets opleveren. Dit is boterzacht, hier krijgt de VVD geen warm gevoel van. Van het college mag je verwachten dat zij beleid maken en doorpakken. Niet hun verantwoordelijkheid terugleggen bij de inwoners. Burgerparticipatie is een groot goed als het gaat om de inrichting van de buurt van bewoners, hun eigen club of iets waarbij ze nauw betrokken zijn.
Maar de bewoners vragen om drie miljoen te bezuinigen? Dat is als een dialoog aangaan met de kalkoen over het kerstdiner. Die dialoog kost 60.000 euro. En moet een rendement op gaan leveren van 1 miljoen, oplopend tot drie miljoen. Een rendement van 5000 procent! Er zijn woekerpolissen die het schermen met dergelijke rendementen te ver vinden gaan!
Het kan natuurlijk zijn dat het college niet zomaar met deze bezuinigingsdialoog komt, en dat wij als VVD dit bezuinigingsvoorstel onterecht zo kritisch bekijken. Daarom een paar vragen aan het college over deze dialoog:
• In welke gemeenten is eerder een dergelijke ‘dialoog met de samenleving’ gevoerd, en hoeveel miljoen bezuinigingen hebben ideeën van bewoners daar opgeleverd?
• Eerder hebben we in Lansingerland ervaring opgedaan met het betrekken van burgers bij grote, gemeentebrede beleids- en bezuinigingsvraagstukken. Dit was bij de kerntakendiscussie. Het resultaat daarvan viel tegen. Waarin verschilt de ‘dialoog met de samenleving’ van de kerntakendiscussie?
• Wat maakt dat het vertrouwen in de dialoog met de samenleving niet wordt beschaamd, en dat hier bezuinigingen van 3 miljoen uit zullen komen?
Dan komt nog het mooiste. Nadat eerst de bewoners een OZB verhoging naar 120% mogen betalen, daarna nog eens 1 tot 3 miljoen in eigen vlees mogen snijden met de bezuinigingsdialoog, gaat dit college ook nog eens in vier jaren 1,2 miljoen uitgeven, ware het Sinterklaas. Zelfs de partij die in VVD-kringen bekend staat als Sinterklaas, de PvdA, is dit zelfs te gortig. Zoals de VVD in de commissievergadering al stelde vinden wij deze uitgaven een verkeerd signaal naar onze bevolking en een verkeerd signaal naar de Provincie, bij wie Lansingerland onder financieel toezicht staat..
Als VVD heb je vertrouwen in een college, en verwacht je een stevig onderbouwd verhaal waar dan die 1,2 miljoen euro aan uitgegeven gaat worden. Hier blijkt het college niet alleen lokale aspiraties te hebben maar zelfs landelijke ambities zoals in de paragraaf over duurzaamheid. Er wordt 110.000 euro besteed aan het verlagen van de totale CO2 uitstoot in Lansingerland en aan verduurzaming van de samenleving. Hoe dat allemaal moet gaan gebeuren weet het college nog niet, behalve dat er windmolens moeten komen. Als ik u vertel dat windmolens nog steeds meer geld kosten dan dat ze opleveren en het effect op het milieu enorm tegenvalt dan kunt u zelf wel uitrekenen dat het geld niet goed besteed is. Wethouder: hoe denkt het college deze uitstoot te gaan meten en bereiken? Vraag aan de wethouder Heuvelink: Mogen we straks net als Utrecht niet meer met bepaalde auto’s Lansingerland in?
Kortom het ontbreekt dit college niet alleen aan visie, maar ook aan daadkracht en politieke moed. Alle belangrijke zaken worden uitgesteld, óf de verantwoordelijkheid wordt bij de inwoners gelegd. Dit college benoemt in hun begroting vele risico’s, terechte risico’s. De VVD begrijpt dan ook niet waarom dit college dan met een begroting en collegeplan komt waarin het lijkt alsof onze gemeente niet onder toezicht staat. Lansingerland heeft een college nodig dat zijn verantwoordelijkheden neemt, en zorgt dat bij alle risico’s die we lopen, de belastingen op een redelijk niveau blijven en onze scholen, sportzalen en –velden en zwembad behouden blijven.
Afrondend kunnen wij niet anders concluderen dan dat met deze begroting:
• De schulden weer niet worden afgelost
• Geen toekomstbestendige begroting is gepresenteerd:
• Er niet wordt bezuinigd, kosten worden doorgeschoven
• Het weerstandsvermogen amper wordt vergroot
• Verder kunnen we constateren dat de OZB-verhoging alleen maar tot doel had om de begroting sluitend te krijgen. Die belastingverhoging is niet gebruikt om schulden af te lossen. Dit betekent dat de komende jaren de OZB minimaal op 120% zal blijven en waarschijnlijk door het uitgavenpatroon van 1,2 miljoen extra van dit college aan nieuw beleid alleen maar zal stijgen. Ik herinner er nog maar aan dat in de VVD begroting de OZB daalt in 2016 naar 118% en mogelijk de jaren erna nog verder
• Het enige wat het college doet is leningen oversluiten en de minder betaalde rente als meevallers presenteren
• Kortom we hebben helaas te maken hebben met een begroting die te weinig ambitie toont en waarbij alle moeilijke beslissingen vooruit geschoven worden de toekomst in middels schitterende woordkeuzes en dialogen.
De VVD legt de prioriteit bij het aflossen van schulden, versterken van het weerstandsvermogen en de begroting toekomstbestendig maken. Wij als VVD zijn gaarne bereid om het college te steunen als zij politiek moed, daadkracht en visie durven tonen. Goed beleid zullen wij namelijk zoals al bewezen altijd steunen. Maar met uitstelgedrag worden de zorgen en problemen richting 2018 alleen maar groter.
Wij verwachten van het college dat zij het vertrouwen waarmaken met duidelijke maatregelen niet Dromen, durven, doen maar, zoals collega Hoppenbrouwer van Leefbaar 3B de vorige vergadering zei: geen woorden maar Daden